Czym jest borelioza i jak atakuje psy?
Borelioza to groźna choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Borrelia burgdorferi, przenoszone przez kleszcze z rodzaju Ixodes. Choć często kojarzy się ją głównie z ludźmi, również psy mogą ulec zakażeniu, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Ze względu na niespecyficzne objawy, choroba ta bywa trudna do zdiagnozowania, a jej skutki mogą być długotrwałe i wyniszczające dla organizmu psa.
Jak dochodzi do zakażenia boreliozą?
Psy zarażają się boreliozą w podobny sposób jak ludzie – poprzez ukąszenie zakażonego kleszcza. Do transmisji bakterii dochodzi zazwyczaj w ciągu 24–48 godzin od momentu przyczepienia się pajęczaka do skóry psa. Dlatego tak istotne jest regularne sprawdzanie sierści pupila po każdym spacerze w lesie, parku czy na łące.
Najczęstsze okresy zwiększonego ryzyka przypadają na wiosnę i jesień, gdy kleszcze są najbardziej aktywne. Niestety, ze względu na gęstą sierść, kleszcze u psów są trudniejsze do zauważenia niż u ludzi, co może opóźnić ich usunięcie i zwiększyć ryzyko zakażenia.
Objawy boreliozy u psa
Borelioza u psów może przebiegać bezobjawowo przez długi czas. Pierwsze symptomy mogą pojawić się dopiero kilka tygodni lub nawet miesięcy po ukąszeniu. Najczęściej obserwowane objawy to:
- Przewlekła gorączka – pies może mieć podwyższoną temperaturę ciała bez wyraźnej przyczyny.
- Osłabienie i apatia – zwierzę może stać się mniej aktywne, stracić zainteresowanie zabawą czy spacerami.
- Kulawizna i ból stawów – jeden z najbardziej charakterystycznych objawów boreliozy u psów. Zapalenie stawów może powodować kulawiznę, która często zmienia swoją lokalizację (np. jednego dnia pies kuleje na jedną łapę, a następnego na inną).
- Obrzęki i sztywność stawów – stan zapalny może prowadzić do ograniczonej ruchomości i bólu przy poruszaniu się.
- Powiększenie węzłów chłonnych – organizm psa może reagować na infekcję obrzękiem węzłów chłonnych.
- Brak apetytu i utrata masy ciała – chore psy mogą tracić zainteresowanie jedzeniem, co może prowadzić do osłabienia organizmu.
W niektórych przypadkach borelioza może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak uszkodzenie nerek (tzw. boreliozowe zapalenie nerek), zapalenie mięśnia sercowego czy zaburzenia neurologiczne.
Diagnostyka boreliozy u psa
Ze względu na niespecyficzne objawy, diagnoza boreliozy u psa bywa trudna. Weterynarz przeprowadza szczegółowy wywiad, ocenia stan zdrowia psa i zaleca wykonanie badań laboratoryjnych.
Najczęściej stosowane testy diagnostyczne to:
- Testy serologiczne (ELISA, Western Blot) – wykrywają obecność przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi.
- Testy PCR – wykrywają materiał genetyczny bakterii we krwi lub płynie stawowym.
- Badania biochemiczne i morfologiczne krwi – mogą wykazać stan zapalny oraz ewentualne uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Leczenie boreliozy u psa
Terapia boreliozy u psów opiera się głównie na podawaniu antybiotyków, takich jak doksycyklina lub amoksycylina. Leczenie trwa zazwyczaj od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od nasilenia objawów.
Wspomagająco stosuje się także:
- Leki przeciwzapalne i przeciwbólowe – łagodzą ból stawów i poprawiają komfort życia psa.
- Suplementy wzmacniające stawy – zawierające glukozaminę i chondroitynę, wspierające regenerację chrząstki stawowej.
- Dieta wzmacniająca odporność – bogata w antyoksydanty, witaminy i minerały wspierające proces zdrowienia.
W przypadku poważniejszych powikłań, takich jak zapalenie nerek, konieczna może być hospitalizacja i intensywna terapia wspomagająca.
Jak chronić psa przed boreliozą?
Najlepszą metodą walki z boreliozą jest profilaktyka. Istnieje kilka skutecznych sposobów ochrony psa przed zakażeniem:
- Regularne stosowanie środków przeciwkleszczowych – obroże, krople spot-on, spraye czy tabletki doustne pomagają odstraszać kleszcze i zmniejszać ryzyko infekcji.
- Kontrola sierści po spacerach – szybkie usunięcie kleszcza znacząco zmniejsza ryzyko zakażenia. Kleszcza należy usunąć za pomocą pęsety lub specjalnego przyrządu, chwytając go jak najbliżej skóry i delikatnie wyciągając.
- Unikanie terenów o wysokim ryzyku zakażenia – spacerowanie z psem po niskiej trawie i unikanie gęstych lasów oraz wysokich łąk może ograniczyć kontakt z kleszczami.
- Szczepienia ochronne – w niektórych krajach dostępne są szczepionki przeciw boreliozie dla psów, które mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby.
Borelioza a inne choroby odkleszczowe
Borelioza nie jest jedyną chorobą przenoszoną przez kleszcze, na którą mogą zapaść psy. Inne groźne infekcje to:
- Babeszjoza – wywoływana przez pierwotniaki, prowadząca do niszczenia czerwonych krwinek i ciężkiej anemii.
- Anaplazmoza – powodująca gorączkę, osłabienie i bóle stawów.
- Erlichioza – atakująca układ odpornościowy, prowadząca do poważnych powikłań hematologicznych.
Ze względu na mnogość chorób odkleszczowych, ochrona psa przed kleszczami powinna być priorytetem każdego właściciela czworonoga.
Czy borelioza u psa jest uleczalna?
Borelioza u psów może być skutecznie leczona, jeśli zostanie wcześnie wykryta. Jednak w niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy choroba pozostawała niezdiagnozowana przez długi czas, jej skutki mogą być nieodwracalne. Dlatego tak ważne jest regularne monitorowanie zdrowia psa, szybka reakcja na pierwsze objawy oraz skuteczna profilaktyka przeciwkleszczowa.
Zwierzęta, podobnie jak ludzie, zasługują na odpowiednią ochronę i troskę. Świadomość zagrożeń oraz stosowanie skutecznych metod zapobiegania może uchronić naszego pupila przed groźnymi konsekwencjami zakażenia boreliozą i innymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze.